Εργασιακό Άγχος

Το εργασιακό άγχος μπορεί να οφείλεται είτε σε παράγοντες που σχετίζονται με το είδος ή τις συνθήκες εργασίας είτε σε προσωπικά αίτια:
- Παράγοντες που σχετίζονται με την εργασία: Οι υπερβολικές απαιτήσεις και η πίεση για υψηλές επιδόσεις, σε συνδυασμό με την κακή οργάνωση της δουλειάς, το αυξημένο ή ασαφές ωράριο, η έλλειψη δυνατότητας ελέγχου και ξεκάθαρου ρόλου ή κατεύθυνσης όσον αφορά τα επαγγελματικά καθήκοντα, η ανασφάλεια για τη διατήρηση της εργασίας, ο μη επαρκής μισθός, οι κακές επαγγελματικές σχέσεις και οι συγκρούσεις στο χώρο εργασίας ή το… λάθος επάγγελμα.
- Προσωπικοί παράγοντες: Η ανεπαρκής ή ακατάλληλη για το συγκεκριμένο επάγγελμα εκπαίδευση και η έλλειψη απαραίτητων ικανοτήτων (π.χ. οργάνωσης, διοίκησης κ.λπ.), η επιδίωξη της τελειότητας που δεν επιτρέπει ποτέ παρεκκλίσεις από την ανώτερη δυνατή επίδοση, οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες από την επαγγελματική ζωή, η δυσκολία προσαρμογής σε αλλαγές και νέες απαιτήσεις, ο φόβος κριτικής ή ανάληψης ευθυνών, η έλλειψη διεκδικητικότητας, οι δυσκολίες στην επικοινωνία.

Εκτός από όλα τα παραπάνω, ο πιο καθοριστικός παράγοντας που μπορεί να περιορίσει ή να πολλαπλασιάσει τις αρνητικές αντιδράσεις μας απέναντι στους πιθανούς «κινδύνους» είναι ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε γι’ αυτούς.
Έτσι, οι αντιδράσεις άγχους γίνονται ένα πολύ προσωπικό φαινόμενο, που σχηματικά απεικονίζεται με την «εξίσωση του άγχους»: Mέγεθος «απειλής» + Kόστος των συνεπειών της = Iκανότητες αντιμετώπισης + Διαθέσιμη βοήθεια από το περιβάλλον.
Τι σημαίνει αυτό; Τίποτα πολύπλοκο και δυσνόητο. Οι αντιδράσεις απέναντι σε μια «απειλή» εξαρτώνται από το πώς καθένας αντιλαμβάνεται το μέγεθος και τις συνέπειές της καθώς και τις ικανότητές του να την αντιμετωπίσει ή τη βοήθεια που μπορεί να έχει από το περιβάλλον του. Όσο μεγαλύτερα θεωρούμε ότι είναι τα δύο πρώτα (το μέγεθος της απειλής και οι αρνητικές συνέπειες) και όσο μικρότερα τα υπόλοιπα (οι ικανότητες αντιμετώπισης και η πιθανή βοήθεια) τόσο περισσότερο άγχος βιώνουμε απέναντι στον «κίνδυνο». Άρα λοιπόν οι αντιδράσεις άγχους είναι, σε πολλές περιπτώσεις, δικό μας δημιούργημα, αφού εμείς οι ίδιοι ερμηνεύουμε την κατάσταση ως «απειλητική».