Ομοφυλόφιλη γονεικότητα

Στο κείμενο που ακολουθει παρουσιάζονται αρχικές διαπιστώσεις και ερωτήματα που
προκύπτουν από την κλινική έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη και μελετά τις γονεικες
αναπαραστάσεις ομοφυλόφιλων γυναικών που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί με τη
σύντροφο τους μέσω της μεθόδου τεχνητής γονιμοποίησης με σπέρμα δότη. Πιο
συγκεκριμένα η έρευνα διεξάγεται σε πανεπιστημιακή κλινική του Βελγίου και έχει ως
αφετηρία τον προβληματισμό που έχει αναπτυχθεί γύρω από τις δυνατότητες των
ομοφυλόφιλων γονέων να εκπληρώσουν τον γονεικό ρόλο απέναντι στα παιδιά τους σε
συνθήκες ρήξης με τα υπάρχοντα πρότυπα και τις οικείες κοινωνικές αναφορές , ιδιαίτερα
σε ότι αφορά τον μη βιολογικό γονέα.
Το ενδιαφέρον μας στράφηκε ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο η κάθε μια από τις
συντρόφους τοποθετείται ως προς την μητρική και πατρική λειτουργία εστιάζοντας
ειδικότερα στα εξής θέματα τις ταυτίσεις ως προς την μητρική και πατρική εικόνα (imago),
την θέση που εκχωρείται στον άνδρα στο πεδίο της πραγματικότητας και της φαντασίωσης,
την κατασκευή ενός οικογενειακού μυθιστορήματος που « οργανώνει » τις θέσεις του κάθε
γονέα ως προς το παιδί που θα έλθει. Μέχρι στιγμής η ανάλυση του περιεχομένου των
κλινικών συνεντεύξεων αναδεικνύει δυο κομβικά σημεία : τον τρόπο με τον οποίο βιώνεται η
παρουσία του δότη αλλά και η ιατρική πράξη της γονιμοποίησης καθώς και τη διαδικασία
μέσω της οποίας καθορίζεται στο ζευγάρι η θέση της βιολογικής και κοινωνικής μητέρας.
Η προσφυγή στην τεχνητή γονιμοποίηση φαίνεται να συνιστά και να βιώνεται από τις
γυναίκες ως μια παράδοξη δυνατότητα : ενώ καταρχήν τις επιτρέπει να συστήσουν οικογένεια
αποφεύγοντας την παρουσία του άνδρα και υπερβαίνοντας έτσι τους νόμους της φύσης,
ταυτόχρονα τις φέρνει αντιμέτωπες με την παρέμβαση ενός ανοίκειου « τρίτου » που
εισβάλλει στην ιδιωτικότητα και ομοιότητα του ομοφυλόφιλου ζευγαριού, επαναφέροντας
έτσι την διαφορετικότητα.
Η απόκτηση παιδιού με τους όρους αυτούς προϋποθέτει κατά πάσα πιθανότητα μια ψυχική
διεργασία που ενεργοποιεί το δυναμικό της ψυχικής αμφισεξουαλικοτητας της κάθε
γυναίκας εφόσον κινητοποιεί φαντασιωτικά τις οιδιπόδειες και προοιδιπόδειες ταυτίσεις-της
ως προς τους πρωταγωνιστές της πρωταρχικής σκηνής. Η ενεργοποίηση της ψυχικής
αμφισεξουαλιοκοτητας συνιστά ίσως τόσο για την μέλλουσα βιολογική όσο και την
κοινωνική μητέρα τον σημαντικότερο ενδοψυχικό παράγοντα που καθορίσει την
δυνατότητα της κάθε μιας συντρόφου να αποδεχτεί η να απορρίψει τη θηλυκή - μητρική
ιδιότητα αλλά και τη δυνατότητα να ταυτιστεί με μια πατρική μορφή (imago) που θα εγγυηθεί
την εγκατάσταση της τριαδικότητας ως προς το παιδί.
Η προβληματική αυτή εικονογραφείται με την παρουσίαση δυο περιπτώσεων
ομοφυλόφιλων ζευγαριών όπου επιλέγεται ως μέλλουσα βιολογική μητέρα η σύντροφος που
έχει μεγαλύτερη δυσκολία με την προοπτική της εγκυμοσύνης και κατά πάσα πιθανότητα τις
θηλυκές ταυτίσεις. Η διαπραγμάτευση σε ενδοπροσωπικό και διαπροσωπικό πεδίο της
επιλογής αυτής στο κάθε ένα από τα δυο ζευγάρια παραπέμπει στον διαφορετικό τρόπο με
τον οποίο ο επαναπροσδιορισμός και η ενσωμάτωση (intégration) των αμφισεξουαλικών
ταυτίσεων είναι εφικτοί.