Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2009

Βουλιμία -Ανορεξία

ΔΥΟ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ

Και αναφέρομαι σε δύο όψεις του ίδιου νομίσματος γιατι πρόκειται για αυτό που επιστημονικά ονομάζουμε Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής. Η ψυχογενής ανορεξία και η ψυχογενής βουλιμία είναι οι δύο κύριες νοσολογικές εκφράσεις αυτών των Διαταραχών.
Απο μελέτη δεκαετούς παρακολούθησης περιπτώσεων ασθενών με Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής , παρατηρήθηκε ότι το 15% ανορεξικών "μεταπηδά" σε διάγνωση ψυχογενούς βουλιμίας , ενώ το αντίθετο συμβαίνει μόνο στο 1% των περιπτώσεων.

ΨΥΧΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΡΕΞΙΑ
H ψυχογενής ανορεξία δεν είναι μια συχνή πάθηση. οι περισσότερες μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η επικράτησή της είναι μόλις στο 0,3% του συνολικού πληθυσμού κι ότι εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες, στο 90-95%, στις ηλικίες 14-19.
Η αιτιοπαθογένειά και των δυο Διαταραχών οφείλεται σε πολλούς παράγοντες:
ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ
Μελέτες έχουν δείξει ότι περίπου το 50% εμφάνισης της ασθένειας μπορεί να οφείλεται σε γενετική προδιάθεση. Οικογένειες ανορεκτικών ή βουλιμικών ασθενών έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κι άλλο μέλος  1ου ή 2ου βαθμού συγγένειας που πάσχει απο Διαταραχή Πρόσληψης Τροφής καθώς και 3πλάσιες πιθανότητες εμφάνισης οιασδήποτε συναισθηματικής Διαταραχής.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΙ
Η Δομή της οικογένειας ψυχοδυναμικά φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της ασθένειας. Κύριο μέλημα αυτού του τύπου οικογένειας είναι ο έλεγχος, η ασφάλεια, και η "προστασία" ενώ παραγκωνίζονται απόλυτα εκφράσεις ατομικότητας, αυτονομίας κι αυθεντικότητας.
Έτσι το άτομο "χάνεται" μέσα στο οικογενειακό σύστημα, στο οποίο, οι σκέψεις του ενός μέλους παρεισφρύουν στις σκέψεις των υπολοίπων και η αποδοχή ταυτίζεται με την σύμφωνη γνώμη και μόνο, σε όλα τα θέματα συζήτησης.  Αντίθετα η ατομικότητα εμπεριέχει την απόρριψη. Έτσι σε αυτόν τον τύπο οικογένειας δημιουργείται ένα προσωπικό "πλαίσιο ηθικής ταύτισης"  που δεν επιδέχεται την διαφορετικότητα και την καταστά αυτόματα ως "μή ηθική". Ενδεικτικό αυτών των απόψεων είναι η πεποίθηση που παρατηρείται μέσα απο συνεντεύξεις ασθενών και συγκλίνει στον εξής κανόνα:
"Στην οικογένειά μου το ν'αγαπάς τον άλλον σημαίνει ότι έχεις την ίδια γνώμη και τα ίδια αισθήματα".΄
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι γυναίκες τέτοιων οικογενειών (που παρουσιάζουν κάποια μορφή βουλιμίας ή ανορεξίας)  παρουσιάζουν εξάρτηση σε μεγάλο βαθμό απο τους γονείς ακόμα κι όταν δημιουργούν την δική τους οικογένεια. Η αποσύνδεση δείχνει αδύνατη.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
Η προνοσηρή Προσωπικότητα βουλιμικών ή ανορεξικών ασθενών χαρακτηρίζεται απο Καταναγκαστικότητα,Τελειομανία, Εσωστρέφεια και Δυσκολία στην Έκφραση Συναισθημάτων. Πρόκειται για την δημιουργία ενός ψευδο-εαυτού που σκοπό έχει την ικανοποίηση των άλλων και κυρίως των γονεικών προτύπων.Κινούνται στα προδηλωμένα "πρέπει" του περιβάλλοντος ως μόνο τρόπο ύπαρξης της ατομικότητάς τους.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΙ
Στο σύγχρονο κοινωνικοπολιτισμικό Δυτικό πλαίσιο η εξωτερική εμφάνιση είναι συνώνυμη της επιτυχίας και της αναγνώρισης. Διαδίδει αυτή η κουλτούρα το "είμαι λεπτή, είμαι όμορφη, είμαι πετυχημένη" και το αντίστοιχο "είμαι γεμάτη, είμαι άσχημη, είμαι αποτυχημένη".
Εκτός της προφανούς οδήγησης του ατόμου  σε αυστηρές δίαιτες- νηστείες που το καταλήγουν μαθηματικά τόσο σε Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής , όσο και σε πλήθος άλλων Διαταραχών, κάνει ακόμα ένα "κακό" ίσως το σπουδαιότερο σε συλλογικό κοινωνικό επίπεδο: αγνοεί την πνευματική υπόσταση του ατόμου. Καταλήγουμε έτσι σε κοινωνίες του "φαίνεσθαι" αντί του "είσαι".

ΕΚΛΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Αυτοί σχετίζονται με το στρές κατα την περίοδο εμφάνισης-έναρξης της ασθένειας.
Στις μικρότερες ηλικίες το στρές οριοθετείται στα δευτερογενή σωματικά χαρακτηριστικά του φύλου, ενω στις μεγαλύτερες ηλικίες με την εξάρτηση απο την οικογένεια και τα γενικά χαρακτηριστικά του φύλου.
Επίσης βέβαια εκλυτικοί παράγοντες στην διατήρηση της ασθένειας , όπως σε κάθε σχεδόν Ψυχική Διαταραχή, αποτελούν στρεσσογόνες καταστάσεις όπως χωρισμός, θάνατος, ανάληψη νέων ευθυνών κλπ.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Απαιτείται παρακολούθηση απο ψυχολόγο σε συνεργασία με διατροφολόγο. Σκοπός της θεραπείας είναι η αναδόμηση των γνωσιών του ασθενή τόσο για τον ίδιο τον εαυτό του όσο και για το ευρύτερο περιβάλλον. Έχει αποδειχθεί ότι η θεραπεία έχει μεγάλο βαθμό επιτυχίας. Ένα 80-85% των ασθενών που μπαίνουν σε θεραπεία παρουσιάζει απο πλήρη ανάρρωση ως σημαντική ύφεση της ασθένειας.

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΘΕΙ τέλος ότι:
1) Στα πάσχοντα άτομα η λήψη τροφής δεν αποτελεί βιολογική ανάγκη αλλά επίπεδο αξιολόγησης του εαυτού
2) Η βουλιμία, σ'αντίθεση με την ανορεξία, δύσκολα γίνεται αντιλητή απο το περιβάλλον ειδικά στην Ελληνική κοινωνία.
3) Το προστάδιο εκδήλωσης της ασθένειας είναι η υπερβολική ενασχόληση με το φαγητό έστω και λεκτική αρχικά
4) Υπάρχει σημαντικός βαθμός συνοσηρρότητας με άλλες Ψυχικές Διαταραχές. Μελέτες έχουν δείξει ότι:
Ένα 50% των ασθενών θα παρουσιάσει ή έχει παρουσιάσει στο παρελθόν κατάθλιψη
Ένα 30-60% των ασθενών θα νοσήσουν απο Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Ένα 25% των ασθενών πάσχει απο κάποια μορφή Διαταραχής της Προσωπικότητας

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Δεν υπάρχουν σχόλια: